سیلیس چیست و چه کاربردی دارد؟ – دیاکسیدِ سیلیسیم یا سیلیکا یا سیلیس با فرمول شیمیایی SiO2 فراوانترین ترکیب اکسیدی موجود در پوسته زمین است. سیلیس در طبیعت بهصورت آزاد یا بهصورت ترکیب با سایر اکسیدها وجود دارد.خاک رس، آلکالی فلدسپات و سیلیس، مهترین مواد اولیه بدنه سرامیکها هستند.سیلیس آزاد در طبیعت بهصورت بلورین، بلور مخفی و بلور مخفی آبدار وجود دارد.
کوارتز یکی از چندشکلیهای سیلیس است. این فاز در فشار و درجه حرارت معمولی پایدار است. به همین دلیل سیلیس آزاد در طبیعت بیشتر بهصورت کوارتز یافت میشود. کانی کوارتز از سختی بسیار بالایی برخوردار است.
ماسهها و ماسهسنگها از انواع کوارتز رسوبی هستند که بهصورت طبیعی خرد شدهاند. در ماسهسنگ، دانههای ماسه بهوسیله ذرات آهک، رس، اکسید آهن یا سایر مواد به یکدیگر چسبیدهاند.
فلینت از انواع سیلیسهایت و از بلورهای بسیار ریز کوارتز، آب، کربنات کلسیم و مواد آلی تشکیل شدهاست. رنگ فلینت قهوهای روشن، خاکستری یا سیاه است که در اثر حرارت و سوختن مواد آلی، به رنگ سفید در میآید. این شکل از سیلیس آزاد، از حلشدن اسکلت سیلیسی جانوران اسفنجی در آب دریاها و سپس تهنشینی در بستر دریا بهوجود آمدهاند.
سیلیس مصارف فراوانی در صنایع دارد که از آن جمله تولید فروسیلیس، شیشه سازی، تولید آجر ماسه آهکی، سرامیک چینی سازی، سرامیک سازی، تولید سدیم، ریختهگری، تولید سایر مواد سیلیسی، لعاب سازی، ریختهگری و نسوز، به عنوان نیمه هادی، پشم شیشه سیلیکات، صنایع الکترونیک، لاستیک و پلاستیک، رنگ سازی، بتونه و چسب فولاد، تصفیه آب، سیمان، سابپاشی، کنترل ساییدگی و خوردگی لولههای آب، پاک کنندههای صنعتی، رنگ و پوشش، شناورسازی کانه، قالب ریختهگری، پایدار سازی پراکسید، چسب سازی
فلسپاتها از مهمترین کانیهای سنگی آذرین بهشمار میآیند. فلدسپاتها به سه گروه کلسیک، پتاسیک و سدیک تقسیمبندی میشوند. آنورتیت به فرمول شیمیایی (CaAl2Si2O8) فلدسپات نوع کلسیک است و آلبیت به فرمول شیمیایی (NaAlSi3O8) فلدسپات نوع سدیک و پتاسیم فلدسپات به فرمول شیمیایی (KAlSi3O8) فلدسپات نوع پتاسیک آن است.
این سنگها در دستههای گوناگون و متنوعی نامگذاری میشوند که بعضاً نام معدن سنگ بهعنوان اسم آن استفاده میشود. رایجترین سنگهای ساختمانی عبارتند از:[۷]
لطفا جهت استعلام قیمت انواع سیلیس تماس بگیرید: ۰۹۱۲۷۳۳۶۱۵۸
معدن سیلیس همدان | سیلیس تصفیه آب | سیلیس صادراتی
این نوع ماسه سنگها در محیطهای اسیدی مقاوم نیستند. این شرایط کربنات کلسیم موجود در آنها را تحلیل برده و سنگ متلاشی میشود. کلسیت خالص سفید است بنابراین ماسه سنگ آهکی نیز سفید است
ماسه سنگها اغلب از دانههای سیلیسی که به کمک نمکهای سیلیسی به یکدیگر چسبیدهاند تشکیل شدهاند؛ بنابراین بسیار مقاومند و در محیطهای اسیدی نیز پایدارند. این نوع ماسه سنگها بیشتر خاکستری رنگند.
این نوع ماسه سنگ که به کمک اکسیدهای آهن متراکم شدهاند به رنگهای قهوهای تا قرمز یافت میشوند و اغلب با دوامند.
ماسه سنگهای دولومیتی که با کربنات منیزیم و کلسیم به هم چسبیدهاند در محیط شهری چندان مقاوم نیستند. این نوع سنگها نخودی رنگ اند.[
پایهایترین مادهٔ سازندهٔ شیشه است. در طبیعت، در اثر برخورد آذرخش با ماسه واکنش شیشهشدگی کوارتز رخ میدهد که در نتیجهٔ آن یک ساختار توخالی (لولهای) ریشه مانند، به نام سنگ آذرخشی پدید میآید. شیشهٔ سیلیسی که در درجهٔ نخست از سیلیس ساخته شدهاست به دلیل داشتن دمای انتقال بالای ۱۲۰۰ درجهٔ سلسیوس، برای کاربردهای ویژهای مورد نیاز است اما برای عموم چندان کاربرد ندارد. به همین دلیل چند مادهٔ خام دیگر هم به ترکیبات آن افزوده میشود تا فرایند ساخت را آسانتر کند. یکی از این مواد سدیم کربنات (Na۲CO۳) است که دمای انتقال شیشه را پایین میآورد.
آلکانی فلدسپاتها مصارف صنعتی فراوانی دارند، ولی کاربرد صنعتی پلاژیوکلازها اندک است. آلکانی فلدسپاتها همراه با گرانیتها، آپلیتها، آراسکیتها و رگههای کوارتز فلدسپات پیدا میشوند. آلکانی فلدسپاتها از پگماتیتها به روش نمک جوری جدا میشوند. در حالی که تهیه آنها از گرانیتها، آپلیتها و لوکوگرانیتها به روش شناورسازی انجام میگیرد. میکاوتورمالین از جمله کانیهای مزاحم آنها بهشمار میآیند.
برای شن و ماسه سیلیس ماسه سیلیسی (اغلب در صورت استفاده برای این منظور ماسه صنعتی نامیده می شود) جزء اصلی ساختاری در تعدادی از محصولات ساختمانی است. کفپوش ها، ملات ها، سیمان، زونا سقفی، آسفالت و سایر مواد صنعتی همگی از سیلیس برای بهبود دوام و یکپارچگی سازه استفاده می کنند.
تفاوت بین ماسه سیلیسی و ماسه شسته در این است که دومی فرآوری شده است و اولی نه.. کاربردهای زیادی برای ماسه سیلیسی وجود دارد و در اینجا رایج ترین موارد استفاده از آن است: شیشه سازی – ماسه سیلیس یک جزء اصلی تقریباً در همه انواع است. شیشه، خواه عینک استاندارد باشد یا از نوع خاص.
اگرچه حلالیت سیلیس در آب کم است و سرعت انحلال کانی های سیلیکات بسیار آهسته است، اما فراوانی آن به این معنی است که در منابع آب زیرزمینی در سطحی وجود دارد.
به عنوان مثال، بسیار گران است و قیمت آن دو تا سه برابر سایر انواع زغال سنگ است. قیمت بالای آن به این معنی است که اغلب در نیروگاه ها یا به عنوان سوخت جایگزین برای بنزین استفاده نمی شود. احتراق آن نیز دشوار است، اگرچه غلبه بر آن مانع برای کاربردهای صنعتی آسان است.
سدیم کربنات باعث میشود تا شیشه در آب قابل حل شود، برای جلوگیری از این ویژگی مقداری آهک (اکسید کلسیم CaO) که از سنگ آهک به دست میآید، به همراه اکسید منیزیم (MgO) و آلومینا (Al۲O۳) به آن افزوده میشود تا شیشه پایداری بیشتری پیدا کند. شیشه در نهایت از ۷۰ تا ۷۴ درصد وزنی سیلیس ساخته شدهاست و شیشه آهک سوددار نام دارد.[۱۱] اینگونه از شیشه ۹۰ درصد از شیشهٔ تولیدی را دربرمیگیرد.